Posts

Posts uit 2010 tonen

Aantekeningen bij Goethes ‘Iphigenia op Tauris’

      [ Oude tekst ] 1             Eerste bedrijf -           eerste scene: Iphigenia -           tweede scene: Iphigenia & Arkas -           derde scene: Iphigenia & Thoas -           vierde scene: Iphigenia 2        Tweede bedrijf -           eerste scene: Orestes & Pylades -           tweede scene: Iphigenia & Pylades 3        Derde bedrijf -           eerste scene: Iphigenia & Orestes -           tweede scene: Orestes -           derde scene: Iphigenia, ...

Beschouwingen over 'Het slot' van Franz Kafka

Afbeelding
[ Oude tekst ] In het Duitsland van 1935 zag een nog onvoltooid boek het daglicht. Het werd postuum gedrukt, en in de volgende lange, slepende jaren zou het meermalen met argusogen bekeken of zelfs verguisd worden. Dat, terwijl de auteur zelf nauwelijks enige bekendheid genoot. Pas later, na de verwoestende oorlog, kregen het boek en het overige oeuvre van de auteur meer bekendheid. Het boek? Het slot . De auteur? Niemand minder dan Franz Kafka, die pas jaren na zijn vroegtijdig overlijden bekendheid verkreeg omdat men zijn werken interpreteerde als sociaal-maatschappelijk kritische werken die niet alleen een vinger wezen naar wantoestanden in de Oost-Europese bureaucratieën, maar ook verschijnselen leken te voorspellen als het communisme of leken te zinspelen op het antisemitisme. Het moet gezegd: in Kafka’s werk valt veel te lezen, te meer om zijn grote abstractiegehalte en ongespecificeerdheid. Inmiddels wordt de Tsjechisch-Duitse auteur gezien als één van de meest markante s...

Menselijk perspectief in de grammatica

Taal is geen mens vreemd, want uiteindelijk is het een uniek element dat alleen bij mensen aangetroffen wordt. Zijn kijk op de wereld wordt gestuurd door zijn taal, en de taal vervat althans ten dele zijn perspectief. In deze korte beschouwing wil ik een deel van dat gezichtsstandpunt toelichten die, vaak zonder dat we het merken, in het taalsysteem vervat ligt. Binnen de linguïstiek bestaat het begrip animacy hierarchy , wat te vertalen is als ‘bezielingshiërarchie’. Kort gezegd houdt dit begrip in dat in een taal de tendens bestaat om een omschreven situatie te bekijken ofwel te benaderen vanuit een menselijk perspectief. Wanneer in de betreffende situatie geen mens aanwezig is, dan verschuift de focus bij voorkeur naar een ander bezield organisme, en pas wanneer deze ook niet aanwezig is, komt de aandacht pas terecht bij onbezielde ofwel levenloze objecten terecht (Saeed, 2009). Een zekere Silverstein vormde op basis van deze notie een rangorde: pronomina demon...